Ampute futbol alanında ülkemizde büyük başarılara imza atmış ve halihazırda Süper Ligde mücadele eden Alves Kablo Ampute Futbol Kulübü’nün başkanı, aynı zamanda Alves Kablo AŞ. Yönetim Kurulu Üyesi ve Elektrik Malzeme Satıcıları ve İş Adamları Derneği (EMSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet ALABICAK ile ampute futbola ilişkin keyifli bir röportaj ve sohbet gerçekleştirdik. 24 Kasım 2022 tarihli röportajımızdan önemli kesitleri siz değerli okurlarımızla paylaşmak istemekteyiz.

1-) LEGUM SPORTS (Cemre Belçim GÖLBAŞI): Alves Kablo Ampute Futbol Kulübü, Bedensel Engelliler Spor Federasyonu’nun düzenlediği 2021-2022 Ampute Futbol 1. Ligi şampiyonu oldu. Öncelikle sizi ve sizin nezdinizde tüm takımınızı gönülden tebrik ediyoruz. 2022-2023 sezonunda Süper Lig’de mücadele edecek takımınız 27 Kasım’da başlayacak yeni sezona hazır mı? Yolun sonunda, Alves Kablo’nun, Etimesgut Belediye Ampute Spor Kulübü’nün geçen sezon kazandığı Şampiyonlar Ligi bileti alabileceğine inanıyor musunuz?

Hikmet ALABICAK: Tebrikleriniz için takımım ve şahsım adına çok teşekkür ederiz. Alt ligde şampiyon olup üst lige çıktıktan sonra çok kuvvetli bir kadro kurma telaşına girdik. Zorlu bir transfer sezonu geçirdik ve yabancı milli oyuncusu futbolcu sayımızı dörde çıkararak çok verimli bir transfer dönemi geçirdik. Yeni sezon öncesi Haiti milli takımından iki oyuncu, Irak milli takımından bir oyuncu ve İspanya milli takımından bir oyuncu transfer ederek Süper Lig için hazır ve güçlü bir kadro kurduk. İlk maçımız olan Kayseri takımıyla görkemli bir açılış yapmak istiyoruz. Geçtiğimiz günlerde Türkiye Kupası’nda final oynadık ve alt ligden süper lige çıkıp bu başarıyı gösteren Türkiye tarihinde ilk takımız. Yarı finalde yendiğimiz Etimesgut Belediyesi Ampute Futbol Takımı 4.5-5 senedir hiçbir müsabakada yenilmiyordu ve geçen senenin Süper Lig, Türkiye Kupası ve Şampiyonlar Ligi şampiyonuydu. Finalde ne yazık ki kaybettik ve kazanan Şahinbey Ampute Futbol Takımını tebrik ediyoruz. Finalde sakatlıklar, kart cezalıları ve hazır olmamamız nedeniyle istediğimiz sonucu elde edemedik. Biz bunu başarısızlık olarak addetmiyoruz ancak biz her zaman zirveye oynayan bir takımız; bu nedenle bizim için her zaman hedef şampiyon olmak ve Şampiyonlar Ligine gitmektir.

2-) LEGUM SPORTS (Adar UÇAR): Türkiye’de bedensel engelliler tarafından gerçekleştirilen spor faaliyetlerinde belki de en öne çıkan alanlardan biri ampute futbol. Bu alanın ülkemizde geldiği nokta konusunda düşünceleriniz nedir? Emsal ülkelere kıyasen hangi hususlarda ileride ve geride olduğumuzu düşünüyorsunuz? Mevzuatımız ileri veya geri konumda olmamızda ne kadar etkili?

Hikmet ALABICAK: Ampute sporun en önemli dalları futbol ve basketbol. Federasyon, geniş kapsamlı bir federasyon ve çok fazla dalı var. Bunun sponsorluk anlamında da en kuvvetli dalı futbol ancak futboldan gelen sponsorluk ücretleri futbolun milli takımına ve futbol branşına yansımıyor ve tüm branşlara eşit dağıtılıyor. Biz artık ampute futbolun bağımsız bir federasyonunun olmasını istiyoruz ve buna ilişkin müracaatlarımızı yaptık ancak henüz olumlu yanıt alamadık. Ampute Futbol Milli Takımının Avrupa ve Dünya Kupası’ndaki başarıları ile birlikte, böyle bir jenerasyonla, bu talebimizin daha çok üzerine gideceğiz.

İngiltere, Gana, Polonya ve diğer ülkelerde oynayan ampute futbol takım oyuncuları ülkemizdeki Süper Lig takımlarına transfer olmak istiyorlar. Türkiye’de oynamak oyunculara prestij katıyor.

Öncelikle bu başarı, jenerasyonun kendi başarısı mı yoksa ülkemizin oyuncu yetiştirme ve altyapı başarısı mıdır, bunun ayrımının yapılması gerektiği kanaatindeyim. Alttan gelen sporcular, bu başarılı jenerasyonu besleyebilecek mi? Federasyonun buna bakması gerektiğini düşünüyorum. Homojen sponsorluk dağılımı nedeniyle, ampute futbol yönünden yeteri kadar altyapı, tesisleşme ve benzeri desteklerin verildiği kanaatini taşımıyorum. Bu konuyla alakalı, milli takım olarak dünyanın program ve takım olarak en iyisi olduğumuzu düşünüyorum. Bunun devamını sağlayabileceğimizi umuyorum.

Örneğin, İspanya’da kurulu ve düzenli bir ampute futbol ligi bulunmuyor. İspanya’da bulunduğumuz temaslarda Türkiye’deki Süper Lig’in başlı başına bir prestij kaynağı olduğu oyuncular ve çalıştırıcılar tarafından defalarca bize iletildi. Özel sektörün ülkemizdeki ampute futbol kulüplerine entegre edilmesi durumunda, bu gelişmelerin çok daha olumlu noktalara evirilebileceği düşüncesindeyim.

Ampute futbolda yabancı oyuncu sayısının artırılmasını Federasyon desteklemiyor ve ben de paralel düşünüyorum. Halihazırda mevzuatımız gereği ampute futbolda yabancı oyuncu sınırlaması 5 kişi ancak sahada oynayan oyuncular bakımından sayı sınırlaması olmaması nedeniyle 5 oyuncunun tamamı aynı anda oynayabiliyor. Bu sayının da oldukça yüksek olduğu kanaatindeyim. Yerli oyunculara yer kalmaması nedeniyle oyuncularımızın kendilerini geliştirmekte zorlandığını düşünüyorum. Futbolda ve diğer bütün spor dallarında antrenman önemli olduğu kadar müsabaka tecrübesi de sporcunun gelişimi yönünden kritik önemde. Heyecanın bastırılması, stresin kontrol edilmesi gibi hususlar ancak maç tecrübesiyle kazanılabiliyor ancak yabancı sınırlamasının olmaması, yerli oyuncuları bu şanstan mahrum bırakabiliyor.

LEGUM SPORTS (Adar UÇAR): Peki yabancı oyuncular ile rotasyon durumunda, rekabetçi ortamın futbolcuyu geliştirdiği görüşüne ilişkin değerlendirmeleriniz nelerdir? Rekabetçi ortam ile fırsat eşitliği arasında ince bir çizgi olduğu düşünülürse, yabancı oyuncuların daha çok hangi yöne hizmet ettiğini düşünüyorsunuz?

Hikmet ALABICAK: Benim kanaatime göre fırsat eşitliğini zedeliyor. Özellikle bazı ülkelerden gelen futbolcular bakımından ortaya çıkan, her ne kadar üzücü olsa da, maliyet avantajı, yerli oyuncunun maliyetiyle kıyaslandığında yerli oyuncuyu kadronun dışına itebiliyor.

3-) LEGUM SPORTS (Cemre Belçim GÖLBAŞI): Ampute futbolun “sporun ve sporcunun desteklenmesi” yönündeki Anayasa m. 59 maddesi kapsamında, ülkemizde yeterince finansal destek ve teşviklerden yararlandığını düşünüyor musunuz? Bu konuda hangi hususların geliştirilebileceği kanaatindesiniz? Sponsorluk gelirlerinin vergilendirilmesi, teşviki ve artırılması konusunda ilgili otoritelere önerileriniz nelerdir?

Hikmet ALABICAK: Bu hususta şu örneği verebilirim; yıl içerisindeki müsabakalarda Federasyon tarafından bize aktarılan yegâne destek, konaklama desteği ve bu destek dahi müsabakanın üzerinden hatırı sayılı bir süre geçtikten sonra bize ödeniyor ve ne yazık ki biz ampute futbol kulüplerine herhangi bir şekilde ulaşım desteği sunulmuyor. Kamu idarelerinin takımları yine kamu olanaklarından faydalanarak, örneğin deplasmanda gidilen şehir veya ilçenin belediye imkânlarını kullanabilirken, bizler gibi özel sektör tarafından desteklenen ve finanse edilen takımlarda tek konaklama olanağı oteller kalıyor. Haliyle bu durum da özel sektör takımları yönünden ciddi bir avantaja dönüşüyor.

Daha evvel ifade ettiğim gibi, Federasyon tarafından büyük oranda futbol branşından toplanan sponsorluk gelirleri, diğer branşlara eşit dağıtılmakla, ampute futbol, bu noktada da ne yazık ki gerekli finansal desteği alamıyor. Örneğin bu sene Dünya Kupası’nda şampiyon olan milli takımımıza yalnızca sayın Cumhurbaşkanımız tarafından altın dağıtıldı; başkaca herhangi bir ödül henüz sporcularımıza ne yazık ki ulaşmadı.

Mevcut mevzuatımız uyarınca, sponsorluk ödemelerinin yalnızca çok cüzi bir bölümü vergiden düşülebiliyor. Sponsorluk gelirlerinin vergilendirilmesi hususunda ampute futbol camiası olarak bizim beklentimiz sponsorluk gelirlerinin tamamının vergilerden düşülebileceği bir mevzuat değişikliği yapılması yönünde. Sponsorlar tarafından insanlığa fayda sağlayan ve vicdanen mutluluk ve huzur verici bir eylemde bulunulurken en azından vergisel anlamda da bu tutum desteklenmeli diye düşünüyorum. Sonuçta bir sponsor tarafından kulübe verilen sponsorluk ödemesinin ülke ekonomisi yönünden de katma değer sağladığı düşünüldüğünde, herkesin kazandığı bir vergisel atmosfer yaratılmasının tüm paydaşların menfaatine olacağını düşünüyorum.

4-) LEGUM SPORTS (Adar UÇAR): Ampute futbol yönerge ve talimatlarında, geleneksel spor dallarına kıyasla birçok farklılık görüyoruz. Örneği ofsayt kuralının bulunmuyor olması ve sınırsız oyuncu değişikliği hakkı, özünde çok kritik farklılıklar. Mevcut kural ve yönergelerde, bu spor dalının gelişimini engelleyen ve/veya Avrupa Ampute Futbol Federasyonu kurallarına ters düşen kurallar olduğunu düşünüyor musunuz?

Hikmet ALABICAK: Kurallar genel anlamda futbolcunun sağlığını önceleyen ve müsabaka gücünün maksimum düzeyde olmasını sağlayan kurallar. Bu gerekçeyle kuralların, Avrupa Ampute Futbol Federasyonu kurallarına ters düştüğü kanaatini taşımıyorum.

Buna karşılık, ampute futbol kulüpleri olarak bizler, bazı hususların güncellenmesi taraftarıyız. Örneğin, daha yakın zamanda ampute futbol müsabakalarına Video Yardımcı Hakem (VAR) sisteminin gelmesini talep ettik. İlginç bir bilgi olduğu için sizlerle paylaşmak istiyorum. Bir ampute futbol müsabakasında VAR sisteminin kurulması için gerekli maliyet yalnızca 480 TL. Federasyon’un bunu kulüplere zorunlu tutması ve her maç için VAR sisteminin kurulmasının tesis edilmesi gerektiğini düşünüyorum.

VAR sisteminin getirilmesi ile teknolojik gelişmelere ayak uydurulması, futbolcuların moral ve motivasyonunu artıracağı gibi oyunun kalitesini de üst düzeye taşıyacaktır.

Bu konuda “Bu bir amatör branş. VAR gerçekten gerekli mi?” diyebilirsiniz. Sahada mücadele eden sporcularımız bir emek veriyor ve alın teri var. Hakemlere de kızamıyoruz çünkü müsabakalar dar bir alanda gerçekleştiriliyor ve kanadyenin (koltuk değneği) işin içine girmesi nedeniyle sporcuların çok hızlı hareket etmesi, hakemlerin muhakemesi konusunda güçlüklere neden oluyor. Bu nedenle de hakemlerimiz bazı detayları ve pozisyonları kaçırabiliyor. Sahada iki hakem olması da ne yazık ki bu durumu değiştirmiyor. Bu sene Türkiye Kupası final müsabakamızda bu konuda yaşadığımız talihsiz sorun da göz önüne alındığında, VAR sisteminin zorunlu tutulmasının oldukça önemli olduğunu düşünüyorum.

5-) LEGUM SPORTS (Cemre Belçim GÖLBAŞI): Yakın tarihte Türkiye Ampute Futbol Milli Takımı’nın 2022 Dünya Kupası’nı kazanması sonrasında, ampute futbol ülke gündeminde önemli bir yer edindi. Bu başarıda takımınız oyuncularının da sağladığı katkı gerçekten kayda değer düzeyde oldu. Futbolda İstanbul’un ezici üstünlüğü karşısında Ankara’nın bir ampute futbol kenti olarak dünyada ses getirebileceğine inanıyor musunuz? Bu hususta kamu idareleri ve TFF ile TBESF başta olmak üzere spor federasyonlarının ne gibi desteklerde bulunduğu ve bulunması gerektiğini düşünüyorsunuz?

Hikmet ALABICAK: Milli takımdaki başarı, çok büyük bir başarıdır. Bir önceki Dünya Kupası’nda penaltılarda kaybettiğimiz Angola maçının bir rövanşını aldığımızı söyleyebilirim. O maçta penaltı atışını kaçıran oyuncumuz, şu anda milli takımımızın antrenörü. Bu seneki şampiyonluğun onun için de ikinci bir şans olduğunu söyleyebilirim.

Ampute futbolda, ne mutlu bize ki, üstünlük Ankara ilimizde. Federasyon bakımından, kendilerine de birçok kez ilettiğimiz için rahatlıkla şunu söyleyebilirim; ampute futbolda bir başarı ödülü olmaması ve/veya müsabakada alınan puana karşılık bir ödül öngörülmemiş olması, bu spor dalının daha da ileriye gitmesi ve ilerleyen dönemlerde amatör branştan ziyade bir profesyonel branş olması bakımından bir engel teşkil etmekte.

İnsanları ve futbolcuları maddi ve manevi yönden motive etmek, sportif başarının temel yapı taşlarından birini oluşturmakta. Ortaokula gittiğinizde dahi lise eğitimine geçmenizi sağlayan bir diploma veriliyor olması karşısında ampute futbolda ödül sisteminin öngörülmemiş olması oldukça üzücü.

Federasyon tarafından bu şekilde bir düzenleme yapılması durumunda müsabakalar da daha kıran kırana geçecek, çekişme ve rekabet artacak ve ampute futbol daha da ileriye gidecektir. Bu gibi bir durumda, örneğin, kulüp başkanları tarafından, başarı veya şampiyonluk bonuslarının futbolculara dağıtılması yönünde bir karar alınması, bu spor branşını hayal dahi edilemeyecek noktalara taşıyabilecektir.

LEGUM SPORTS (Adar UÇAR): Yayın gelirleri hakkında neler düşünüyorsunuz? İlerleyen dönemlerde ampute futbol branşında yayın geliri elde edilmesini öngörüyor musunuz?

Hikmet ALABICAK: Ampute futbolun bugününü göz önüne aldığımızda, yayın geliri elde etme beklentisinin, bu aşamada oldukça iyimser ve uzak bir ihtimal olduğunu düşünüyorum. Örneğin halihazırda TRT Spor Yıldız’da maçlarımızın yayınlanması konusunda dahi, TRT’nin yayın akışına göre devamlı maç saatlerimizi değiştirerek bu spor dalının seyircilere ulaşmasına hizmet etmeye çalışıyoruz. Milli takımın Dünya Kupası final maçının TRT 1’de değil de TRT Spor’da yayınlanması da aslında yayın geliri idealinden ne derece uzak olduğumuzu bizlere gösteriyor.

Bu sezon sahamızdaki yalnızca iki müsabakanın canlı yayınlanacağını düşünürsek, yayın gelirleri konusunun ilerleyen dönemlerin gündemi olduğu kanaatindeyim. Ampute futbol seyirci sayısının artması ile birlikte, bu konuda da sorumluluk Federasyon ve yayıncı kuruluşlara düşüyor.

Alves Kablo Ampute Futbol Kulübü ve Türkiye Ampute Milli Takımı kaptanı sayın Rahmi ÖZCAN da röportajımıza sonradan katıldığından, kendisine özellikle sorular yönelttik.

6-) LEGUM SPORTS (Adar UÇAR): Alves Kablo Ampute Spor Kulübü başta olmak üzere, ampute futbol kulüpleri hangi mevzuata tabi olarak kurulmakta ve hangi hukuki statüde faaliyet göstermekte (ör. dernek, şirket, spor kulübü vb.)? 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu kapsamında Gençlik ve Spor Bakanlığı’na tescil şartı size de uygulanıyor mu?

Rahmi ÖZCAN: Öncelikle Dernekler Masasına, Ankara Valiliği ve İçişleri Bakanlığı’na bağlı bir kuruluş iken 7405 sayılı Kanun kapsamında artık Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü ve dolayısıyla Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı bir spor kulübüyüz.

Eski dönemde birden fazla kamu kurum ve kuruluşu tarafından denetlenmekten kaynaklı bir usul kargaşası hakim iken artık yalnızca Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü denetiminde olmak, spor kulüpleri bakımından ciddi bir belirlilik ve usul kolaylığı yarattı. Örneğin eski dönemde Dernekler Masasına bağlı, Ankara Valiliği tarafından denetlenen, Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’nde tescil ve diğer işlemleri yapan ve Vergi Dairesi’nce denetlenen bir yapı iken artık bu usulün tekleştirilmiş olmasını kıymetli görüyorum.

7405 sayılı Kanun’un uygulaması halihazırda kurumlar nezdinde netleşmiş ve yeknesaklaşmış değil. DERBİS benzeri bir sistem kurulduğunu biliyoruz. Henüz denetimlerde hangi kurum veya yapıya bağlı olduğumuz netleşebilmiş değil. Ancak bu hususların, Kanun’un uygulamasının yerleşik hale gelmesi ile çözülebileceği kanaatindeyim. Tabiri caizse şu anda Sağlık Bakanlığı kulübe denetime gelmiş olsa şaşırmayacağımızı ve misafir edeceğimizi söylemekte abes görmüyorum.

7-) LEGUM SPORTS (Cemre Belçim GÖLBAŞI): Futbol ve diğer branşlarda spor kulüplerinin tasarruf ve kararlarının spor federasyonlarının tutumlarına etki ettiği ve bu durumun da spor ile sporcunun geliştirilmesi konusunda örnek teşkil edebilecek bir yardımlaşmaya vesile olduğu görülmekte. Sizce Ampute Futbol Kulüpler Birliği, TBESF nezdinde ne gibi girişimlerde bulunmalı? Ampute futbolun geliştirilmesi ve teşviki konusunda ne gibi projeler olmalı?

Hikmet ALABICAK: Düşünceme göre Kulüpler Birliği öncelikle, kulüplere gelir getirici faaliyetleri öncelemelidir. Kulüpler Birliği’nin, röportajın başında bahsettiğim gibi, ampute futbolun Türkiye Futbol Federasyonu’ndan ayrılarak bağımsız bir federasyonu olması için gerekli girişimleri yapması gerekir. En önemlisi de, yabancı kuralının daha sınırlı bir hale gelmesi ve yabancı ampute futbolcu sayısının ve sınırının düşürülmesi için azami çabanın Kulüpler Birliği tarafından sergilenmesi gerektiğini düşünüyorum.

8.) LEGUM SPORTS (Adar UÇAR): Son olarak, Alves Kablo Ampute Futbol Spor Kulübü olarak birçok sportif ve insani başarıya imza atıyorsunuz. Bu başarınızı başkaca bedensel engelli spor branşlarına taşıma düşünceniz var mı? Örneğin, yakın gelecekte, spor severler olarak Alves Kablo Tekerlekli Sandalye Basketbol Takımı görme ihtimalimiz var mı?

Hikmet ALABICAK: Alves Kablo Ampute Futbol Kulübü olarak birinci önceliğimiz, altyapı yatırımlarını artırarak, Ampute Futbol okulu ve altyapı organizasyonu kurmak. Bu nedenle ilk aşamada farklı branşlara genişlemeyi planlamıyoruz.

Ampute futbol altyapı yatırımlarını teşvik ve artırma kapsamında ilk aşamada bir rezerv takım kurarak alt ligde mücadeleye başlamasını ve bu sayede daha fazla ampute futbolcunun hayatına dokunmayı hedefliyoruz. İlerleyen zamanlarda nihai hedef, ampute futbolun daha güçlü ve stabil bir ekonomik ve sportif altyapı ile gelişmesi amacıyla, kurumsal kulüplere kulübü devretmek şeklinde karşımıza çıkabilir. Bunu da tabii ki zaman gösterecek. Özel sektör kulüplerinin finansal güçlerini tümüyle ilgili firmadan alıyor olması nedeniyle ekonomik güçleri sınırlı. Temenni ederiz ki bizim dışımızda diğer özel sektör firmaları da ampute futbola yatırım yaparlar ve destekleyecekleri veya devralacakları ampute futbol kulüpleri ile rekabeti güçlendirerek bu spor dalını daha da ileriye taşırlar.

Ampute futbolu dikkate aldığınız ve ampute futbol branşını tanınır hale getirdiğiniz için Legum Sports ailesine kulübüm, sporcularım ve şahsım adına teşekkürlerimi sunarım.

Adar UÇAR – Cemre Belçim GÖLBAŞI

Legum Sports Platformu Kurucu Ortakları